Hiệp định EVFTA đã kết thúc đàm phán trong bối cảnh quan hệ song phương Việt Nam-EU ngày càng phát triển tốt đẹp, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế-thương mại.

Theo Hiệp định EVFTA, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 48,5% số dòng thuế, tương đương 64,5% kim ngạch xuất khẩu của EU ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Tiếp đó, sau 7 năm, 91,8% số dòng thuế tương đương 97,1% kim ngạch xuất khẩu từ EU được Việt Nam xóa bỏ thuế nhập khẩu. Sau 10 năm, mức xóa bỏ này tương ứng là 98,3% số dòng thuế và 99,8% kim ngạch xuất khẩu của EU. Khoảng 1,7% số dòng thuế còn lại của EU ta áp dụng lộ trình xóa bỏ thuế nhập khẩu dài hơn 10 năm hoặc áp dụng hạn ngạch thuế quan theo cam kết WTO.

Đối với thuế xuất khẩu, Việt Nam và EU cam kết không đánh thuế xuất khẩu đối với hàng hóa khi xuất khẩu từ lãnh thổ một bên sang bên kia. Tuy nhiên, Việt Nam đã bảo lưu quyền áp dụng thuế xuất khẩu đối với 526 dòng thuế, trong đó có các sản phẩm quan trọng như dầu thô, than đá (trừ than để luyện cốc và than cốc). Đối với các dòng thuế có mức thuế xuất khẩu hiện hành tương đối cao, Việt Nam cam kết mức trần thuế xuất khẩu về 20% trong thời gian tối đa là 5 năm (riêng quặng măng-gan có mức trần 10%). Với các sản phẩm khác, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế xuất khẩu theo lộ trình tối đa là 16 năm.

Để thực hiện những cam kết này, ngày 18/9/2020 Chính phủ đã ban hành Nghị định 111/2020/NĐ-CP về Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại tự do giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên minh châu Âu.

Thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA

Các mặt hàng không thuộc Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định này nhưng thuộc Biểu thuế xuất khẩu theo Danh mục mặt hàng chịu thuế quy định tại Nghị định số 57/2020/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có) được áp dụng mức thuế suất 0% khi xuất khẩu sang 27 lãnh thổ thành viên Liên minh châu Âu (Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định này); Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len.

Điều kiện áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA là: hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam được nhập khẩu vào lãnh thổ 27 nước, lãnh thổ thành viên Liên minh châu Âu (Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định này); Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len; Có chứng từ vận tải (bản sao) thể hiện đích đến thuộc lãnh thổ các nước này và Có tờ khai hải quan nhập khẩu của lô hàng xuất khẩu có xuất xứ Việt Nam nhập khẩu vào những nước này (bản sao và bản dịch tiếng Anh hoặc tiếng Việt trong trường hợp ngôn ngữ sử dụng trên tờ khai không phải là tiếng Anh).

Hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len chỉ được áp dụng thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định này trong giai đoạn từ 01/8/2020 đến hết 31/12/2020.

Thủ tục áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA thực hiện như sau:

Tại thời điểm làm thủ tục hải quan, người khai hải quan thực hiện khai tờ khai xuất khẩu, áp dụng mức thuế suất, tính và nộp thuế theo Biểu thuế xuất khẩu theo Danh mục mặt hàng chịu thuế ban hành kèm theo Nghị định số 57/2020/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).

Trong thời hạn một năm kể từ ngày đăng ký tờ khai xuất khẩu, người khai hải quan nộp đầy đủ các chứng từ chứng minh hàng hóa đáp ứng đủ điều kiện được hưởng thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi (chứng từ vận tải (bản chụp), tờ khai hải quan nhập khẩu của lô hàng) và thực hiện khai bổ sung để áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA. Quá một năm, hàng hóa xuất khẩu không được áp dụng mức thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA.

Cơ quan hải quan kiểm tra hồ sơ, kiểm tra mức thuế, nếu hàng hóa xuất khẩu đáp ứng đủ các điều kiện quy định thì áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA và thực hiện xử lý tiền thuế nộp thừa cho người khai hải quan theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Thuế nhập khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA

Cột có ký hiệu (*) thể hiện hàng hóa nhập khẩu không được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo Hiệp định EVFTA.

Đối với các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan thuộc nhóm 04.07; 17.01; 24.01; 25.01 thì thuế trong hạn ngạch là mức thuế suất quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định này, thuế ngoài hạn ngạch áp dụng theo quy định tại Nghị định số 57/2020/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có) tại thời điểm nhập khẩu.

Điều kiện áp dụng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi theo Hiệp định EVFTA gồm Thuộc Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định này; Được nhập khẩu vào Việt Nam từ: 27 Lãnh thổ thành viên Liên minh châu Âu quy định tại phụ lục III, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len , Công quốc An-đô-ra; Cộng hòa San Ma-ri-nô, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Hàng hóa nhập khẩu từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước); Đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa và có chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa theo quy định của Hiệp định EVFTA.

Hàng hóa nhập khẩu từ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-len vào Việt Nam chỉ được áp dụng thuế nhập khẩu ưu đãi theo Hiệp định này trong giai đoạn từ 01/8/2020 đến hết 31/12/2020.

Nghị định 111/2020/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 18/9/2020 và áp dụng đối với các tờ khai hải quan đăng ký từ ngày 01/8/2020. Những tờ khai hải quan đăng ký từ ngày 01/8/2020 đến 18/9/2020 nếu đáp ứng đủ các điều kiện được hưởng thuế theo quy định tại Nghị định này và đã nộp thuế theo mức cao hơn thì được cơ quan hải quan xử lý tiền thuế nộp thừa.