Doanh nghiệp cơ khí mới chỉ đáp ứng khoảng hơn 30% nhu cầu

Số liệu từ Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cho biết, hiện Việt Nam có khoảng 25.000 doanh nghiệp cơ khí đang hoạt động, chiếm gần 30% tổng số doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo tại Việt Nam. Đến nay, ngành cơ khí, máy móc và thiết bị trong nước đã từng bước làm chủ và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa; tạo động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp và kinh tế khác phát triển, qua đó trực tiếp và gián tiếp tạo việc làm cho hàng triệu lao động.

Đặc biệt, ngành cơ khí đã và đang nhận được sự quan tâm của Chính phủ và các bộ ngành. Bộ Công Thương cũng đang đẩy nhanh xây dựng Trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp phía Bắc và Trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp phía Nam. Hai trung tâm này đóng vai trò hỗ trợ đổi mới sáng tạo, hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp công nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đồng thời, hỗ trợ và khuyến khích các địa phương xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo công nghiệp tại các địa phương có điều kiện phát triển công nghiệp.

Tuy nhiên, dù có nhiều chính sách hỗ trợ nhưng đến nay, ngành cơ khí Việt Nam vẫn chủ yếu tập trung vào sản xuất linh phụ kiện, hàng gia dụng, dụng cụ và phụ tùng cho ô tô.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Trần Phú Lữ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (ITPC) cho hay, ngành cơ khí mới chỉ đáp ứng khoảng hơn 30% nhu cầu sản phẩm cơ khí trong nước. Hiệu quả đầu tư của toàn ngành còn thấp, chưa thể hiện rõ vai trò nền tảng cho phát triển công nghiệp.

Trong bối cảnh Việt Nam tham gia, ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA), Hiệp hội doanh nghiệp cơ khí Việt Nam nhìn nhận, doanh nghiệp cơ khí đang có cơ hội rất lớn để mở rộng thị trường và sản xuất cho các tập đoàn nước ngoài. Tuy nhiên, liệu các doanh nghiệp có đủ sức cạnh tranh trước sự tràn vào của nhiều doanh nghiệp lớn, với công nghệ cao. Bởi, các sản phẩm cơ khí sản xuất trong nước hiện chiếm thị phần rất nhỏ.

Hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm cơ khí

Hiện tại đơn cử như Hội doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP. Hồ Chí Minh (HAMEE) hiện có hơn 350 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cơ khí – điện tại TP. Hồ Chí Minh và các khu vực lân cận. Trong thời gian qua, để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm, HAMEE đã phối hợp với các tổ chức xúc tiến trong và ngoài nước kết nối và xúc tiến thương mại. Chủ tịch HAMEE - ông Đỗ Phước Tống cho rằng, việc chuyển đổi mô hình sản xuất và tăng cường ứng dụng công nghệ số gắn với định hướng sản xuất xanh, xuất khẩu xanh đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam.

Được biết, hiện HAMEE đang triển khai dự án “Made By Vietnam”, nhằm đẩy mạnh công tác quảng bá cho các doanh nghiệp Việt với các sản phẩm công nghiệp Việt tại thị trường nội địa cũng như kết nối đến thị trường các nước thông qua các chương trình Xúc tiến thương mại. “Dự án “Made By Vietnam” nhằm tạo hệ sinh thái hình thành chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị cho các doanh nghiệp, giúp nâng cao chất và lượng của sản phẩm Việt”- ông Đỗ Phước Tống cho biết.

Bên cạnh sự nỗ lực của doanh nghiệp, để sản phẩm cơ khí Việt Nam phát triển và chiếm lĩnh thêm thị phần cần thiết phải có sự nâng đỡ về chính sách của các bộ ngành và nhà nước trong việc tạo thị trường, liên kết và nâng cao công nghệ cho doanh nghiệp... Về vấn đề này Hiệp hội doanh nghiệp cơ khí Việt Nam cho rằng, cần có chương trình hỗ trợ đầu ra bằng cách kết nối với người mua tiềm năng của mỗi ngành; ưu đãi cho công ty công nghiệp hỗ trợ đầu tư mở rộng sản xuất; tạo nhiều đơn hàng, trong đó có đơn hàng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho doanh nghiệp cơ khí Việt Nam, nhất là các dự án đầu tư công.

Nhằm thúc đẩy ngành cơ khí phát triển cũng như năng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm cơ khí Việt Nam, theo Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phát triển mạnh công nghiệp hạ nguồn, trong đó có một số ngành như công nghiệp năng lượng, các ngành công nghiệp về cơ khí chính xác cũng như một số ngành cơ khí chế tạo để đảm bảo cho công nghiệp hỗ trợ có điều kiện phát triển; thúc đẩy các ngành sản xuất, lắp ráp sản phẩm hoàn chỉnh; thị trường cho công nghiệp hỗ trợ trong nước sẽ được duy trì và mở rộng, tạo tiền đề để các doanh nghiệp cơ khí trong nước trở thành nhà cung cấp, tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp sản phẩm cuối cùng.

Nguồn: Kinhtecongthuong