Giảm hàng nghìn đầu mối

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương về “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, đến nay ngành Thuế đã trải qua 2 đợt sắp xếp, tinh gọn bộ máy với quy mô lớn.

Giai đoạn 1: Từ năm 2017 - 2021, ngành Thuế đã cắt giảm được 2.485 đầu mối. Theo đó, tại cơ quan Tổng cục Thuế còn 17 cục, vụ, đơn vị. Tại cục thuế có 63 cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; tại chi cục thuế có 413 chi cục thuế với tổng số 2.886 đội thuế thuộc chi cục thuế.

Giai đoạn 2: Từ cuối năm 2024 đến nay, ngành Thuế đã tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy tại cơ quan thuế các cấp theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả với điểm nhấn là đã xóa bỏ mô hình Tổng cục và thu gọn tối đa các đầu mối bên trong. Trong đó, tại cục thuế đã giảm từ 17 đầu mối xuống còn 12 đầu mối; sắp xếp, tổ chức lại 63 cục thuế thành 20 chi cục thuế khu vực; sắp xếp, tổ chức lại 413 chi cục thuế thành 350 đội thuế quận, huyện, liên huyện.

Như vậy, theo mô hình tổ chức bộ máy mới thì toàn ngành Thuế đã giảm từ 4.141 đầu mối, xuống còn 3.108 đầu mối (giảm 1.033 đầu mối, tương ứng 24,95%).

Kết quả trên là minh chứng rõ nét cho quyết tâm chính trị và nỗ lực hành động của toàn ngành Thuế trong việc hiện thực hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về tinh giản bộ máy, đổi mới quản trị công.

Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành cho rằng, đây là dấu mốc quan trọng của ngành Thuế, không đơn thuần là sự thay đổi về cơ cấu tổ chức mà còn là bước chuyển mình mạnh mẽ để hướng tới bộ máy tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Cục Thuế, quá trình tổ chức lại bộ máy không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc nhất định. Việc giảm mạnh số lượng đầu mối quản lý - từ đó đặt ra áp lực không nhỏ về tổ chức lại nhân sự, quy trình vận hành, phân bổ khối lượng công việc và quản lý địa bàn rộng lớn hơn. Trong khi đó, nguồn nhân lực không tăng, thậm chí tinh giản; cán bộ, công chức tại nhiều địa phương phải di chuyển, công tác xa nơi cư trú, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và tâm lý làm việc.

Để đảm bảo bộ máy hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, lãnh đạo Cục Thuế đã chỉ đạo toàn ngành khẩn trương ổn định tổ chức tại các đơn vị địa phương, bảo đảm công tác quản lý thuế và giải quyết công việc, thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp diễn ra bình thường, không bị gián đoạn trong quá trình chuyển đổi. Cùng với đó, người đứng đầu ngành Thuế giao thủ trưởng đơn vị thực hiện phân công, phân nhiệm rõ ràng trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ theo mô hình mới; chỉ đạo phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận chức năng để giải quyết công việc kịp thời, thông suốt. Đồng thời, mỗi công chức thuế phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động thích ứng với sự thay đổi, thực hiện đúng vai trò, nhiệm vụ được phân công.

Không để ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp

Đánh giá kết quả đạt được trong công tác sắp xếp, tổ chức bộ máy tại hội thảo về công tác tổ chức bộ máy của ngành Thuế mới đây, Phó Cục trưởng Cục Thuế Vũ Chí Hùng cho biết, đến nay, hệ thống tổ chức mới đã đi vào hoạt động ổn định, các chức năng, nhiệm vụ không còn chồng chéo, quá trình triển khai diễn ra thông suốt, không bị gián đoạn. Mô hình mới tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong thực hiện thủ tục hành chính, đồng thời đáp ứng yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và hiện đại hóa ngành Thuế.

Tuy nhiên, theo đánh giá của lãnh đạo Cục Thuế, trong quá trình triển khai mô hình tổ chức mới từ ngày 1/3/2025 đến nay, nhiều quy định pháp luật liên quan như: Luật Quản lý thuế, Luật Thanh tra, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương... đã có sự điều chỉnh, bổ sung.

Bên cạnh đó, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo chỉ đạo của Trung ương cũng đặt ra yêu cầu phải tiếp tục rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của ngành Thuế trong giai đoạn mới. Theo đó, ngành Thuế tiếp tục sắp xếp lại từ 20 chi cục thuế khu vực thành 34 chi cục thuế tỉnh, thành phố; 350 đội thuế cấp huyện thành 350 thuế cơ sở quản lý theo địa bàn xã.

Lãnh đạo Cục Thuế cho rằng, công tác tổ chức bộ máy là nền tảng quan trọng để triển khai hiệu quả Chiến lược Cải cách hệ thống thuế. Theo đó, bộ máy mới cần được rà soát, điều chỉnh phù hợp để đáp ứng yêu cầu hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, hướng tới mục tiêu tạo thuận lợi nhất cho người nộp thuế. Trên cơ sở nền tảng thuế điện tử với 3 trụ cột: thể chế hiện đại - nhân lực chuyên nghiệp - công nghệ thông tin tiên tiến.