Nhìn lại lịch sử, trừ năm 2020 do tác động của đại dịch Covid-19 thì kim ngạch xuất khẩu giày dép của VN những năm qua liên tục gia tăng. Cụ thể, từ năm 1998, giày dép đã tham gia câu lạc bộ các mặt hàng đạt kim ngạch từ 1 tỉ USD trở lên và liên tục tiến đến con số 10 tỉ USD, 20 tỉ USD.

Theo Niên giám Da giày thế giới năm 2021, lần đầu tiên VN chiếm trên 10% thị phần giày xuất khẩu toàn cầu với hơn 1,23 tỉ đôi giày trong năm 2020, đứng thứ hai thế giới về lượng xuất khẩu da giày, chỉ sau Trung Quốc. Riêng giày vải, VN là nước sản xuất lớn nhất thế giới về giá trị, vượt xa Trung Quốc… Hiện sản phẩm giày dép "Made inVietnam" đã có mặt ở 150 thị trường như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Anh… Trong đó, Mỹ là thị trường lớn nhất khi hằng năm chi ra 7 - 10 tỉ USD mua giày dép của VN.

Nhật Thịnh

Những con số này thể hiện rõ nhất qua việc hàng loạt tập đoàn nổi tiếng thế giới đã chọn VN làm trung tâm sản xuất giày dép để bán ra toàn cầu. Cụ thể, Adidas và Nike, 2 "người khổng lồ" giày thể thao, đều đã lựa chọn VN là trung tâm sản xuất chính cho chuỗi cung ứng toàn cầu. Báo cáo năm 2020 của Adidas công bố có đến 98% sản xuất tập trung ở khu vực châu Á, trong đó VN chiếm tới 40%. Hay Nike cũng công bố mỗi năm sản xuất khoảng 600 triệu đôi giày và 50% trong số đó được sản xuất tại VN, đồng thời 50% nguyên liệu cho chuỗi cung ứng toàn cầu của Nike cũng từ VN. 

Tại một hội thảo của ngành hàng thể thao diễn ra vào tháng 9.2023 do Liên đoàn ngành hàng thể thao thế giới (WSGI) phối hợp với Phái đoàn VN tại Geneva (Thụy Sĩ) tổ chức, ông Bertrand Tison, quan chức phụ trách quan hệ công chúng ở châu Âu của Decathlon, thông tin VN là cơ sở sản xuất lớn thứ 2 trên thế giới của Decathlon với 130 nhà máy đối tác và 7 cửa hàng bán lẻ, 400 nhân viên…

"Báo cáo nghiên cứu về ngành da giày ở VN, 2022 - 2031" của Research and Markets, một trong những công ty nghiên cứu thị trường hàng đầu thế giới, công bố trong năm 2022 cho biết, tính đến cuối năm 2021, VN có khoảng 2.200 doanh nghiệp (DN) sản xuất giày dép, tập trung chủ yếu ở khu vực xung quanh TP.HCM. Hai thương hiệu khổng lồ trong ngành giày dép toàn cầu là Nike và Adidas đã chọn VN làm nơi sản xuất chính, và một phần của chuỗi giày dép toàn cầu đang dần chuyển từ Trung Quốc sang VN vì chi phí thấp hơn. 

Nguyên nhân chính dẫn đến sự khởi sắc của xuất khẩu giày dép VN là do VN đã ký kết các hiệp định thương mại có lợi cho xuất khẩu với châu Âu và Mỹ. Trong đó, Hiệp định Thương mại tự do VN - EU (EVFTA) giúp xuất khẩu giày dép của VN sang EU chiếm khoảng 40%. Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) giúp xuất khẩu giày dép của VN sang Canada và Mexico tăng vọt…