Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính góp ý dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử (TMĐT). Trong đó, VCCI lưu ý tại Điều 12 Dự thảo quy định miễn thuế nhập khẩu với đơn hàng có giá trị nhỏ (từ 1 triệu đồng trở xuống).

Theo VCCI, quy định này chưa thực sự phù hợp và có nguy cơ tiếp tục tạo ra sự không bình đẳng với hàng hóa sản xuất trong nước. Bởi lẽ, phần lớn hàng hóa nhập khẩu qua TMĐT có giá trị thấp, thường không quá 1 triệu đồng. VCCI thống kê trong năm 2024, hơn 324,1 triệu sản phẩm nhập khẩu đã được bán qua sàn Shopee, tạo ra doanh thu 14.200 tỷ đồng, tức giá trị trung bình chỉ khoảng 43.682 đồng/sản phẩm. Như vậy, quy định ngưỡng 1 triệu đồng đồng nghĩa với phần lớn hàng hóa thương mại điện tử nhập khẩu sẽ không chịu thuế nhập khẩu.

Bên cạnh đó, VCCI nhấn mạnh rằng, quy định trên sẽ tạo ra sự bất bình đẳng với hàng hóa sản xuất trong nước khi các doanh nghiệp trong nước phải nộp thuế nhập khẩu với nguyên vật liệu nhập khẩu về để sản xuất hàng hóa, còn hàng hóa thương mại điện tử lại được miễn hoàn toàn thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, VCCI cũng thừa nhận rằng, việc xây dựng chính sách thuế nhập khẩu với hàng hóa thương mại điện tử nhập khẩu sẽ gặp nhiều thách thức. Khó có thể áp dụng quy định về mã HS như hàng hóa nhập khẩu truyền thống cho hàng hóa TMĐT vì các lý do sau. Cụ thể, mỗi lô hàng thương mại điện tử thường gồm nhiều đơn hàng nhỏ, mỗi đơn hàng lại có nhiều mặt hàng với mã HS rất khác nhau.

Số lượng hàng hóa thương mại điện tử vô cùng đa dạng có thể dẫn đến khó khăn quy mô lớn trong việc xác định mã HS, làm chậm trễ quá trình giao nhận, dẫn tới hủy đơn hàng, gây thiệt hại cho người bán và sàn thương mại điện tử. Thực chất, quy định miễn thuế với ngưỡng 1 triệu đồng cũng xuất phát từ nguyên lý: chi phí hành thu với các sản phẩm giá trị nhỏ có thể lớn hơn nhiều so với số tiền thuế thu được. Để giải quyết vấn đề này, kinh nghiệm quốc tế cho thấy cần đơn giản hóa biểu thuế cho hàng hóa thương mại điện tử. Ví dụ, có thể gộp các mã HS thành một số “giỏ hàng hóa” theo nhóm ngành hoặc công dụng, mỗi giỏ tương ứng với một mức thuế suất cụ thể. Ví dụ, giỏ 1 gồm quần áo, giày dép, hàng dệt may, bộ đồ giường; giỏ 2 gồm thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại, tai nghe…