Nếu mức thuế này chính thức áp dụng, chắc chắn xuất khẩu vào thị trường Mỹ sẽ bị tác động rất lớn, đồng thời cũng ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Lo ảnh hưởng đến xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế

Mỹ đang là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam khi chiếm gần 30% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu.

Theo số liệu từ Cục Hải Quan, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ lượng hàng trị giá 119,5 tỷ USD và nhập từ thị trường này 15,1 tỷ USD. Có 15 mặt hàng xuất khẩu tỷ USD, trong đó 3 nhóm áp đảo gồm máy tính - linh kiện với 23,2 tỷ USD máy móc thiết bị 22 tỷ USD và dệt may 16,2 tỷ USD.

Năm nay, mục tiêu xuất khẩu của Việt Nam là 450 tỷ USD, tăng trưởng 12%. Trước "cú sốc" với mức thuế lên tới 46% từ Mỹ, thuộc nhóm cao nhất trong số các nước bị áp thuế, các doanh nghiệp cũng như cả nền kinh tế đang lo lắng sẽ bị ảnh hưởng về nhiều mặt.

Nông sản Việt Nam đang gia tăng doanh số xuất khẩu vào Mỹ nhưng cũng đứng trước nguy cơ bị áp thuế lớn như các mặt hàng khác. Trong ảnh: Các doanh nghiệp tham gia một hội chợ, triển lãm quốc tế về nông sản tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: Vương Thế

Riêng Đồng Nai, Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm gần 33% trong tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Trong quý I-2025, Đồng Nai xuất khẩu vào Mỹ hơn 1,93 tỷ USD.

Với những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu nhiều vào Mỹ như dệt may, giày dép, sản phẩm gỗ, nông sản…, các doanh nghiệp của tỉnh trong lĩnh vực này cũng đang lo lắng. Theo Hiệp hội Gỗ và thủ công mỹ nghệ Đồng Nai, các doanh nghiệp, hội viên đang nghe ngóng tình hình để kịp thời có những giải pháp xoay chuyển. Trên thực tế, ngành gỗ đang khó khăn, mục tiêu xuất khẩu 2 tỷ USD trong năm nay vì thế sẽ lại là một thách thức.

Cấp tập tìm giải pháp ứng phó

Ngay trong sáng 3-4, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc họp với các bộ ngành sau tuyên bố của Mỹ về mức áp thuế mới với hàng nhập khẩu từ Việt Nam. Thủ tướng yêu cầu lập tổ phản ứng nhanh để có đối sách chủ động khi Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 46% với Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đã gửi Công hàm, đề nghị phía Mỹ tạm hoãn quyết định áp thuế để trao đổi, tìm giải pháp hợp lý cho hai bên. Bộ Công thương cũng thu xếp cuộc điện đàm giữa hai Bộ trưởng và ở cấp kỹ thuật với các đồng nghiệp tại Cơ quan đại diện Thương mại Mỹ (USTR) trong thời gian sớm nhất.

Dự kiến cuối tuần này, Chính phủ sẽ cử đoàn công tác sang Mỹ làm việc, trong đó có nội dung liên quan vấn đề thuế đối ứng.

Tại Đồng Nai, bà Dương Thị Xuân Nương, Phó trưởng Ban quản lý các khu công nghiệp cho hay, Ban đã có văn bản gửi các doanh nghiệp khảo sát về những tác động nếu có. Theo đó, Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai đề nghị các công ty kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, các tập đoàn và các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất tại các khu công nghiệp có ý kiến phản hồi về vấn đề này (ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, đến việc thu hút đầu tư, nếu ảnh hưởng thì ảnh hưởng ở mức độ nào, đề xuất của doanh nghiệp).

Về phía cộng đồng doanh nghiệp, ông Nguyễn Duy Hưng, Phó chủ tịch Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai, Giám đốc Công ty TNHH Hưng Thịnh Phát kỳ vọng trong thời gian 1 tuần tới, Chính phủ sẽ có phản ứng kịp thời để chứng minh thuế suất nhập khẩu thực tế các mặt hàng từ Mỹ; đồng thời đàm phán lại với phía Mỹ về cách tính thuế đối ứng này với các mặt hàng xuất khẩu mà Mỹ vừa mới công bố đối với Việt Nam.

“Mục tiêu của chính quyền Tổng thống Trump là kéo các bên vào bàn đàm phán. Chúng tôi vẫn luôn tin tưởng Chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có đối sách linh hoạt, phù hợp trong tình hình hiện nay để đàm phán với phía Mỹ. Các doanh nghiệp cũng sẽ có chiến lược đầu tư kinh doanh đa dạng hơn để tránh bị phụ thuộc vào một thị trường chính mà dễ mất cân đối hoặc bị động. Để từ đó, uyển chuyển, thích nghi và ứng phó tốt nhất trong hoàn cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động như hiện nay” - ông Hưng chia sẻ.